Ebced Nedir ?
Ebced rakamlarını yani alfabetik bir sayı sistemini kullanarak, kelimelerin sayısal değerini hesaplamaktır. Arap alfabesinin eski sıralanışından (elif, ba, cim, dal) ilk dört harfinin okunuşlarıyla (E-B-Ce-D) türetilmiş bir sözcüktür. Arap alfabesiyle yazılan bir yazıdaki harflerin sayısal değerlerinden (cifr) tarih bilgisi gibi gizlenmiş bilgileri çıkarmaya yönelik çalışma yapanlar da olmuştur. Hâdiselerin vukuu zamanının tesbiti için harflere yüklenilen rakamsal değere denilir. Diğer bir tarif ile bir hadiseyi tarihlendirme için kullanılan ve rakamları harften ibaret olan bir hesaptır. Buna "cümlelerin hesabı" denilir.
Arap ebcedinin İberî ve Aramî alfabesinden alındığına şüphe yoktur.
Ebced hesabını akılda tutmak için bir anlamı olmayan ve Arap alfabesindeki harflerin eski dizilişini hatırlatıcı olarak kullanılan kelimelerden bir cümle oluşturulmuştur: bu 'ebced', 'havvez', 'huttî, 'kelemen', 'sa'fes', 'karaşet', 'sehhaz', 'dazıg' cümlesidir.
ابجد هوز حطى كلمن سعفص قرشت ثخذ ضظغ
ابجد هوز حطى كلمن سعفص قرشت ثخذ ضظغ
Harflerin Sayısal Değerleri ?
elif ا | 1 | Ha ح | 8 | sin س | 60 | te ت | 400 |
be ب | 2 | Tı ط | 9 | `ayn ع | 70 | peltek se ث | 500 |
cim ج | 3 | yâ ي | 10 | fe ف | 80 | Hı خ | 600 |
dal د | 4 | kef ك | 20 | Sad ص | 90 | zel ذ | 700 |
he ه | 5 | lâm ل | 30 | kaf ق | 100 | Dad ض | 800 |
vav و | 6 | mim م | 40 | ra ر | 200 | Zı ظ | 900 |
ze ز | 7 | nun ن | 50 | şın ش | 300 | ğayn غ | 1000 |